Dầu nền là dầu dùng để làm nền, cho dầu khác đứng lên vai.
Nghe có vẻ buồn cười nhưng câu trên chắc chắn là đúng. Dầu nền có vai trò quan trọng trong ngành sản xuất mỹ phẩm, nước hoa hay xà phòng. Ngoài ra còn được dùng để chế biến thực phẩm nữa.
Mặc dù được sử dụng với tỉ lệ nhiều hơn tinh đầu, nhưng đây vẫn chỉ được xem là “nền“. Tại sao lại như vậy?
Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!
Nếu bạn chưa biết, cách tốt nhất để bảo quản dầu dẫn là chứa trong bình thủy tinh nhé!
Nội dung bài viết
Dầu nền là dầu gì?
Dầu nền, dầu dẫn (tiếng anh là Carrier oil) là loại dầu thực vật được chiết xuất từ quả hoặc hạt, không có mùi hoặc có mùi nhẹ, không bay hơi và không gây kích ứng da. Được sử dụng để pha loãng tinh dầu nguyên chất và bổ sung thêm một số axit béo và vitamin.
Dầu nền giúp pha loãng các loại tinh dầu cô đặc để có thể được sử dụng trên da mà không gây tác dụng phụ.
Tinh dầu đã được chứng minh là giúp giải quyết nhiều vấn đề về sức khỏe như: mụn trứng cá, hen suyễn, trầm cảm, mất ngủ và đau nửa đầu.
Tính chất của dầu nền
Có rất nhiều loại dầu nền, nhưng nhìn chung thì tất cả các loại dầu dẫn đều có những tính chất như sau:
- Không có mùi hoặc có mùi rất nhẹ.
- Chứa nhiều vitamin và axit béo.
- Chứa hoạt chất dưỡng ẩm, làm mềm da, dễ thẩm thấu vào da hơn tinh dầu.
- Ít bị oxi hóa.
- Đặc biệt là không bay hơi (tinh dầu thì bay hơi rất mạnh).
Do những đặc điểm trên mà dầu nền được dùng để pha loãng tinh dầu. Mục đích là để tăng khả năng làm đẹp và bảo vệ da cho tinh dầu.
Một số thành phần có trong hầu hết dầu dẫn
- Vitamin E, vitamin A: có tác dụng chống ô xi hóa, giảm nếp nhăn, cải thiện tình trạng các mô bị tổn thương, vân vân.
- Axit Oleic: giúp làm mềm da, kích thích mọc tóc, trị gàu, tăng cường hệ miễn dịch cho con người.
- Axit béo: làm chậm quá trình lão hóa, loại bỏ các chất độc trong cơ thể (detox), ngăn ngừa lão hóa, dưỡng ẩm cho da, dưỡng da và giúp tóc mềm mại hơn.
- Khoáng chất: làm sáng da, bảo vệ da, làm dịu da nhạy cảm, duy trì đồ ẩm, độ săn chắc da.
- Dưỡng chất khác như: Lecithin, Phytosterol.
Bảo quản dầu nền như thế nào cho đúng
Để bảo quản dầu dẫn thì cần tuân theo một số lưu ý sau:
- Bảo quản tốt nhất là trong hũ thủy tinh.
- Dầu nền có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Nếu vào mua hè thì có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh, nhưng lưu ý rằng dầu dẫn có thể bị đông lại.
- Bảo quản trong chai lọ đóng kín, mặc dù ít bị bay hơi nhưng để hạn chế côn trùng thì phải đóng kín nắp khi bảo quản.
Phương pháp điều chế dầu nền
Để điều chế dầu dẫn hiện nay có hai phương pháp là đun nóng hoặc ép nguội. Mỗi loại có những ưu nhược điểm khác nhau và cho ra thành phẩm có tính chất cũng khác nhau.
Ở đây tôi sẽ nói về phương pháp điều chế một loại dầu dẫn rất phổ biến ở Việt Nam, đó là dầu dừa.
Phương pháp ép nóng
Đúng như tên gọi, phương pháp này sử dụng nhiệt để tách dầu ra khỏi nước.
Nguyên liệu được rửa sạch, xay nát và được nấu trên bếp. Quá trình này sẽ sử dụng nhiệt để làm hơi nước bay hơi, phần dầu còn lại sẽ là dầu dừa thành phẩm.
Ưu điểm của phương pháp này là dễ làm, không cần thiết bị hay công nghệ phức tạp.
Khuyết điểm là dầu sẽ rất khó để đạt đến độ nguyên chất hoàn toàn. Ngoài ra, nếu quá trình xử lý nhiệt kéo dài thì dầu dẫn sẽ bị biến đổi tính chất, giảm chất lượng nhiều và thay đổi màu sắc thành vàng nhạt.
Phương pháp ép lạnh
Phương pháp này ra đời sau và áp dụng nhiều công nghệ hơn.
- Cơm dừa được rửa sạch và đi qua máy xấy lạnh. Sau quá trình xấy thì chỉ còn lại dầu trong cơm dừa.
- Máy ép được sử dụng để ép dầu dừa từ cơm dừa. Sau đó dầu dừa được lọc qua màng lọc siêu mịn để có độ tinh khiết nhất định.
- Cuối cùng là quá trình khử vi sinh bằng tia hồng ngoại siêu âm.
Ưu điểm của phương pháp ép lạnh là dầu dừa thành phẩm có độ nguyên chất cao hơn hẳn, màu sắc đẹp và giữ được nguyên chất dinh dưỡng. Ngoài ra, do độ nguyên chất cao nên thời gian bảo quản có thể lên đến 10 năm.
Khuyết điểm là áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến, nên chi phí đầu tư sản xuất ban đầu cao hơn. Từ đó mà giá thành sản phẩm cũng cao hơn dầu dừa truyền thống.
Bảng so sánh 2 phương pháp điều chế dầu dừa
Tại sao nên sử dụng dầu nền để pha loãng tinh dầu
Chúng ta đã biết về công dụng, tính chất và phương pháp sản xuất của dầu nền. Tiếp theo tôi sẽ giải thích lý do tại sao phải sử dụng dầu nền để pha loãng tinh dầu.
Việc pha loãng dầu dẫn ngoài lý do tiết kiệm và an toàn thì còn làm tăng giá trị của tinh dầu gốc. Tôi sẽ giải thích rõ hơn bên dưới:
An toàn cho da
Hầu hết các loại tinh dầu đều có rất nhiều dưỡng chất đậm đặc. Trong hầu hết trường hợp, việc tinh dầu nguyên chất tiếp xúc trực tiếp với da có thể gây thừa dưỡng chất, kích ứng da, thậm chí là bỏng. Đặc biệt là đối với một số tinh dầu nóng như tinh dầu quế, tinh dầu tràm.
Đối với trẻ em hoặc những người có da nhạy cảm thì bắt buộc phải sử dụng tinh dầu đã pha loãng. Tỉ lệ pha loãng phụ thuộc vào từng loại tinh dầu, dao động từ 0,5% đến 5%.
Tiết kiệm chi phí
Tinh dầu nguyên chất rất dễ bay hơi, nếu thường xuyên mở nắp lọ thì rất hao phí.
May mắn là tinh dầu có thể tan trong dầu dẫn, mà dầu dẫn lại là chất không bay hơi. Kết hợp lại thì sẽ tạo ra một hỗn hợp có thể tích lớn, không bay hơi và giữ mùi rất tốt.
Ngoài ra việc pha loãng tinh dầu bằng dầu nền cũng hỗ trợ việc pha trộn các mùi hương của tinh dầu với nhau.
Ví dụ chúng ta có thể pha trộn 3 loại tinh dầu sả, chanh, và lavender với tỉ lệ lần lượt là 35%, 27% và 38% chỉ với rất ít tinh dầu nguyên chất ban đầu. Đúng là một sự tiết kiệm rất lớn!
Tôi cũng nói thêm là giá bán của dầu dẫn thường chỉ bằng 1/10 giá tinh dầu. Với tỉ lệ pha loãng là 5% thì sẽ cho ra lượng thành phẩm rất lớn chỉ với một lượng ít tinh dầu.
Hỗ trợ tác dụng của tinh dầu
Một số loại dầu nền có khả năng thấm vào da hoặc tóc tốt hơn tinh dầu. Vì vậy việc dầu sẽ tăng cường tác dụng của dưỡng chất của tinh dầu khi sử dụng làm mỹ phẩm hoặc xà phòng, dầu gội đầu, vân vân.
Và như tôi nói ở trên, trong thành phần của dầu nền cũng có rất nhiều axit béo và vitamin, nên việc sử dụng dầu nền cũng làm tăng giá trị của tinh dầu nói chung.
Một số loại dầu nền phổ biến nhất
Với lịch sử phát triển rất lâu đời, người ta đã chọn ra một số loại dầu nền tốt nhất trong vô số loại dầu. Các tiêu chí để đánh giá dầu nền tốt như: Lượng vitamin, dưỡng chất tốt cho cơ thể người, mùi hương nhẹ, không bay hơi, bền với thời gian, khả năng giữ mùi tốt, vân vân.
Tổng cộng có khoảng 20 loại dầu nền được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên trong phạm vi bài viết này tôi chỉ giới thiệu 3 loại phổ biến nhất, còn 17 loại kia thì tôi sẽ giới thiệu trong một bài viết khác.
Nguồn: ở đây
Ba loại dầu nền thường được sử dụng trong công nghiệp sản xuất xà phòng, nước hoa và mỹ phẩm:
#1: Dầu dừa (Coconut oil)
Dầu dừa là loại dầu dẫn không những phổ biến nhất ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới.
Đây là loại dầu nền chứa rất nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên và là một chất chống nấm, chống viêm và kháng khuẩn tuyệt vời.
Dầu dừa có tác dụng đặc biệt trong nuôi dưỡng tóc, móng tay và da. Khả năng giữ ẩm tuyệt vời giúp dầu dừa có khả năng điều trị vấn đề da khô.
Hàm lượng axit lauric gần 50% giúp loại dần dẫn này có thời hạn sử dụng lâu dài. Và như tôi đã trình bày ở trên, dầu dừa được sản xuất bằng phương pháp ép lạnh thì tốt hơn so với phương pháp truyền thống.
#2: Dầu ô liu (Olive oil)
Được chiết xuất từ trái của cây ô liu, dầu ô liu có một số lợi ích đáng kinh ngạc cho sức khỏe của con người. Ngoài việc được sử dụng trong việc nấu ăn và tạo hương cho thực phẩm thì dầu ô liu còn rất nhiều công dụng khác.
Với 75% axit oleic, loại dầu nền này rất tốt cho tim mạch, có khả năng làm giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL). Dầu ô liu cũng là một chất chống viêm mạnh và giúp giảm sức đề kháng với insulin.
Dầu ô liu là dầu nền lỏng, có mùi thơm trái cây nhẹ nên rất thích hợp để pha loãng tinh dầu. Có độ nhờn rất thấp nên có thể sử dụng nó cho hầu hết mọi loại da hoặc tóc vì nó không làm tắc nghẽn lỗ chân lông.
#3: Dầu Jojoba (Jojoba oil)
Dầu nền Jojoba gồm hơn 75% axit eicosenoic, một loại axit béo Omega-9 dài không thể tiêu hóa được bởi con người. Loại axit béo này nổi tiếng là giống với các chất nhầy tự nhiên được tiết ra từ da người nhất.
Điều này làm Jojoba trở thành một loại kem dưỡng ẩm tuyệt vời để sử dụng cho mặt và cổ.
Dầu jojoba được chiết xuất từ hạt của cây jojoba và có mùi thơm hạt dẻ nhẹ. Đây là một chất chống nấm tự nhiên, khả năng chống oxy hóa tốt và khả năng hấp thụ cao.
Ngoài chức năng làm dầu nền, dầu Jojoba còn được dùng trong một số mục đích sau:
- Chất tẩy trang tự nhiên
- Chữa lành vết nứt bàn chân và bàn tay
- Chất chống nắng, có thể sử dụng thay kem chống nắng
Hướng dẫn sử dụng dầu nền
Như đã được đề cập ở đầu bài viết, ngoài chức năng là thực phẩm thì dầu nền còn được dùng để pha loãng tinh dầu, cho tinh đầu “đứng lên vai”.
Tôi sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng dầu nền như bên dưới:
Pha loãng tinh dầu
Tôi sẽ hướng dẫn cách pha loãng tinh dầu với dầu dẫn cho mục đích massage, nghĩa là dầu thành phẩm có thể dùng để bôi trực tiếp lên da.
Lưu ý:
- Có thể pha chế nhiều loại tinh dầu với nhiều dầu nền khác nhau, nhưng tỷ lệ giữa dầu dẫn và tinh dầu không được thay đổi.
- 1ml tương đương với khoảng 20 giọt.
Dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Pha loãng 0,5% đến 1% (3 đến 6 giọt tinh dầu cho 30ml dầu nền)
Đối với ngươi lớn: Pha loãng 2,5% (15 giọt tinh dầu cho 30ml dầu dẫn). Tỉ lệ này được khuyến nghị cho hầu hết những người trưởng thành khỏe mạnh, người có da nhạy cảm thì cần được tư vấn nhiều hơn.
Pha loãng 3% (20 giọt tinh dầu cho 30ml dầu nền). Tỉ lệ này được sử dụng để pha chế dầu xoa bóp, chữa đau cơ hoặc chấn thương.
Ngoài ra, pha loãng 5% (30 giọt tinh dầu cho 30ml dầu dẫn) và 10% (60 giọt tinh dầu cho 30ml dầu nền) cũng có khi được sử dụng. Tuy nhiên nếu xuất hiện dấu hiệu kích ứng da thì nên ngừng sử dụng ngay lập tức.
Nguồn bài viết: medicalnewstoday.com
Sử dụng trực tiếp
Một số loại dầu nền phổ biến như dầu dừa, dầu oliu, đầu hướng dương có thể được sử dụng như thực phẩm hằng ngày. Sử dụng dầu nền để chiên, xào thực phẩm, hoặc để trộn salat đều rất thích hợp.
Khoa học đã nghiên cứu và chỉ ra rằng sử dụng các loại dầu này trong việc chế biến thực phẩm thì tốt hơn so với dầu ăn thông thường. Tuy nhiên ít người làm vậy vì giá bán của dầu nền tương đối cao hơn dầu ăn thông thường.
Ở đây tôi muốn kết luận rằng, ăn hoặc uống dầu nền là điều nên làm và tốt cho sức khỏe.
Kết
Qua bài viết ở trên thì có lẽ chúng ta đã hiểu thêm về công dụng và tính chất của dầu nền.
Tuy nhiên các loại dầu nền khác nhau thì có những đặc trưng khác nhau, và cũng được ứng dụng trong những sản phẩm khác nhau. Để sử dụng hiệu quả dầu nền thì phải có đầy đủ thông tin và kiến thức về mỗi loại.
Chúc bạn tìm ra được loại dầu dẫn đúng với nhu cầu nhé.
